Familieopstellingen en oorlogstrauma’s: heling door ruimte te geven aan wat er niet kon zijn
Oorlogen laten diepe sporen na, niet alleen bij degenen die ze direct hebben meegemaakt, maar ook bij de generaties daarna. Omdat er beter maar niet over gesproken kan worden. Onverwerkte oorlogservaringen werken onbewust door in familiesystemen en leiden tot diverse emotionele en psychische klachten bij nakomelingen. Bij Praktijk Ingrid Dekker bieden we familieopstellingen aan als een krachtige methode om deze verborgen dynamieken zichtbaar te maken, te beeindigen en te helen.
De impact van oorlog op familiesystemen
De gevolgen van oorlog verdwijnen niet zomaar. WO I en WO II, de oorlog in Oekraine en andere gewapende conflicten laten onuitwisbare sporen na in ons collectieve geheugen. Soms dragen kinderen en kleinkinderen gevoelens van (doods-)angst, schuld of onverklaarbare spanning met zich mee, zonder dat ze precies weten waar dit vandaan komt. Familieopstellingen kunnen helpen om deze verbindingen te herkennen en los te laten.
Sinds begin dit jaar in ons land de oorlogsarchieven toegankelijk zijn geworden, zijn er niet alleen nieuwe inzichten in wat er destijds werkelijk is gebeurd, ook oude wonden worden weer opengereten. Dit brengt niet alleen verborgen verhalen naar boven, maar ook onverwerkte pijn die generaties lang onder de oppervlakte heeft gelegen.
Verschillende perspectieven op de oorlog
De oorlog werd door iedereen op een andere manier beleefd en de impact ervan reikt verder dan alleen slachtoffers en verzetshelden of 'goed' en 'fout'. De complexiteit van de vraagstukken die zich voordoen is bijzonder groot. Denk aan:
- Kinderen uit NSB-gezinnen, die na de oorlog te maken kregen met schaamte en uitsluiting;
- Politieagenten die moesten onderduiken omdat ze weigerden mee te werken aan de bezetting en daarmee hun eigen leven riskeerden;
- Vrouwen die na de bevrijding werden bestempeld als ‘moffenhoeren’ en door de samenleving werden verstoten;
- NSB’ers en hun families, die na de oorlog niet meer mochten deelnemen aan het openbare leven en vaak generaties lang het stempel van ‘verrader’ met zich meedroegen;
- Gezinnen die NSB-lid waren en onderduikers herbergden;
- Verzetsmensen die Duitsers doodden en daar levenslang last van bleven houden, worstelend met schuldgevoelens en trauma’s;
- Zwangere vrouwen die tijdens de hongerwinter van '44-'45 onvoldoende voeding hadden en hun baby's niet konden geven wat ze nodig hadden, met gevolgen voor de gezondheid en ontwikkeling van deze kinderen;
- De mensen die zelf pijn ondergingen of gewond raakten omdat ze hun onderduikers niet wilden verraden.
Naast de zichtbare verhalen is er ook veel weggestopt. Het wegkijken tijdens en zwijgen na de oorlog, het vermijden van pijnlijke herinneringen, heeft ervoor gezorgd dat deze trauma’s onbewust zijn doorgegeven aan de volgende generaties.
Oorlogstrauma’s en transgenerationele overdracht
Een concreet voorbeeld hiervan is de associatie van de coronapandemie met de Sperrzeit tijdens de Tweede Wereldoorlog. Veel ouderen ervoeren de lockdowns als een herbeleving van de beperkingen en angsten uit de oorlogstijd. Dit gevoel van machteloosheid en controleverlies kan onbewust zijn doorgegeven aan volgende generaties, die hierdoor een diepgewortelde angst of onrust voelen zonder directe aanleiding.
Ook de huidige oorlogsdreiging in de wereld zorgt ervoor dat oude wonden en trauma’s weer naar boven komen. Dit uit zich onder andere in onverklaarbare angststoornissen bij de derde generatie, de kleinkinderen van oorlogsslachtoffers. Angst voor geweld, het gevoel nergens veilig te zijn of een diepgeworteld wantrouwen tegenover autoriteiten kunnen hun oorsprong hebben in de ervaringen van grootouders, zonder dat dit bewust wordt herkend.
Het proces van een familieopstelling
In een veilige en ondersteunende omgeving begeleid ik opstellingen waarin we samen kijken naar de invloed van oorlogservaringen binnen jouw familie. Door het neerzetten van representanten/vloerankers kunnen verborgen dynamieken aan het licht komen en ontstaat er ruimte voor heling en verandering.
Ervaringen en resultaten
Cliënten die familieopstellingen hebben ondergaan, ervaren vaak een diepgaand inzicht in hun eigen gevoelens en gedragingen. Het erkennen van de impact van oorlogstrauma’s binnen het familiesysteem leidt tot meer innerlijke rust, diepe heling en balans. Het doorbreken van transgenerationele patronen draagt bij aan persoonlijke groei en welzijn.
Voor meer informatie of om een afspraak te maken, neem gerust contact op via de contactpagina. Samen kunnen we werken aan het helen van de wonden uit het verleden en het creëren van een gezonde basis voor de toekomst.